Khổ qua là loại thực phẩm khá quen thuộc với chúng ta, trong các bữa cơm gia đình, nó được chế biến thành đa dạng món ăn. Trái khổ qua được biết đến một cách phổ biến nhất với 2 loại, đó là khổ qua rừng và khổ qua thường. Cả 2 loại khổ qua đều có những lợi ích và công dụng khác nhau, từ cách chế biến ăn uống đến chữa bệnh.

Và để sử dụng đúng mục đích, cho phù hợp với nhu cầu người dùng, chúng ta nhất định phải biết cách phân biệt hai loại quả khổ qua này. Bài viết dưới đây nhằm giúp bạn đọc phân biệt được 2 loại khổ qua rừng sấy khô này, từ đó mua được nguyên liệu phù hợp nhất.

Khổ qua rừng như thế nào?

Là loại cây họ bầu bí, có thân dây leo mọc hoang dại ở các sườn đồi, núi. Cây khổ qua rừng có nguồn gốc ở các vùng nhiệt đới như: Trung Quốc, Ấn Độ, Trung Mỹ và cả Việt Nam.

Đặc điểm: Khổ qua rừng có quả rất nhỏ chỉ bằng cỡ đầu ngón tay, quả to nhất cũng bằng ngón cái người lớn. Vỏ ngoài có màu xanh thẫm, còn khi quả chín chuyển màu vàng, quả hơi tròn và có nhiều gai nhỏ, nhọn

Hương vị: Trái khổ qua rừng có vị đắng, đắng hơn hẳn so với khổ qua thường, mùi vị cũng rất thơm ngon.

Lợi ích của khổ qua: Khổ qua có chứa đa dạng thành phần dinh dưỡng, gồm các vitamin A, C, E, B6, canxi, chất xơ, chất béo không no, protein… Khổ qua chống oxy hóa cực tốt và mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe người sử dụng.

Được dùng như một vị thuốc quý, giúp ổn định huyết áp, hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường, rôm sảy ở trẻ em, giúp hỗ trợ chữa bệnh gout, giúp giảm cân. Ngoài ra, khổ qua rừng còn có thêm những tác dụng khác. Để hỗ trợ điều trị một số bệnh như: dạ dày, viêm đại tràng, táo bón, cao huyết áp, sốt, bệnh gan – thận, thanh nhiệt cơ thể, đào thải độc tố, điều trị rôm sảy…

Khổ qua rừng có thể chế biến thành nhiều món ngon: khổ qua rừng luộc chấm kho quẹt, xào trứng, nhồi thịt, bào mỏng để nhúng lẩu…

Thành phần khổ qua rừng

Khổ qua rừng còn được dân gian truyền miệng với tên gọi khác là quả mướp đắng rừng. Qua các nghiên cứu cho thấy, thành phần hoạt chất chính của quả khổ qua rừng bao gồm charantin, momocdixin, ancaloit, peptide và một số vitamin khác.

Bên cạnh đó, Khổ qua trị táo bón qua các thành phần khác bên trong loại quả này như chất béo, chất xơ và nhiều loại khoáng chất khác.

Khổ qua rừng trị bệnh gì?

Các bài thuốc đã thông qua những lần kiểm tra và được đánh giá về sự an toàn, hiệu quả bởi các chuyên gia nghiên cứu có nhiều năm kinh nghiệm.

• Hỗ trợ điều trị tiểu đường: Chúng ta chuẩn bị khoảng 10 gram khổ qua rừng dạng khô. Sau đó đem nấu khổ qua chung với 1 lít nước. Khi nước còn khoảng 600ml, chúng ta tắt bếp và chia thành 3 lần uống trong ngày.

Sau mỗi bữa ăn, chúng ta cũng có thể ăn thêm một ít khổ qua rừng tươi để hỗ trợ trị bệnh tiểu đường. Bạn cứ thế lặp lại bài thuốc này đến khi có kết quả ổn định được lượng đường trong máu.

• Khổ qua rừng trị bệnh rôm sảy cho trẻ nhỏ: Bạn chuẩn bị khoảng 10 gram lá và dây của khổ qua rừng tươi. Sau đó nấu lá và dây khổ qua chung với 2 lít nước sạch. Pha chung phần nước vừa nấu với nước lạnh và tắm để trị rôm sảy.
• Khổ qua rừng chữa hiệu quả ho và viêm họng: Khổ qua rừng còn có thêm một công dụng thần kỳ trong việc chữa bệnh ho và viêm họng. Chúng ta chuẩn bị 2 gram hạt đã già và nhai cho đến khi hạt tiết ra nước. Bạn chỉ nuốt phần nước tiết ra đó và không nuốt phần xác của hạt khổ qua.

Khổ qua thường

là loại cây dây leo được trồng phổ biến trong các vườn nhà và được ưa chuộng bởi giá trị dinh dưỡng cao. Tuy nhiên, nhiều người vẫn nhầm lẫn giữa khổ qua thường và khổ qua rừng, dẫn đến việc đánh giá sai về đặc điểm và công dụng của hai loại quả này.

Đặc điểm của khổ qua thường:

• Kích thước: Khổ qua thường có quả to hơn so với khổ qua rừng, thường dài từ 8 đến 15cm.
• Gai: Gai trên quả khổ qua thường đã chuyển hóa thành những múi nhỏ, ít sần sùi và gây cảm giác ngứa da hơn so với gai của khổ qua rừng.
• Màu sắc: Khổ qua thường có màu xanh tươi và nhạt màu hơn so với màu xanh đậm của khổ qua rừng.
• Hương vị: Khổ qua thường có vị đắng nhẹ, không nồng nàn và ít thơm hơn so với khổ qua rừng.
• Thành phần dinh dưỡng: Khổ qua thường cũng chứa nhiều vitamin C, chất xơ, protein và các khoáng chất thiết yếu cho cơ thể. Tuy nhiên, tỷ lệ hàm lượng dinh dưỡng trong khổ qua thường thấp hơn một chút so với khổ qua rừng.

Ví dụ, hàm lượng vitamin C trong khổ qua thường chỉ là 22mg, trong khi ở khổ qua rừng là 84mg.

Phân biệt khổ qua thường và khổ qua rừng:

Điểm đặc biệt và cách phân biệt khổ qua rừng và khổ qua thường

Khổ qua rừng so với khổ qua thường vẫn được đánh giá tốt hơn vì nhờ đặc tính sinh trưởng trong môi trường tự nhiên. Khổ qua rừng có khả năng hấp thụ được tất cả các năng lượng từ thiên nhiên. Vì vậy trong loại quả này cũng chứa hàm lượng chất dinh dưỡng cao hơn nhiều so với khổ qua thường đã qua lai tạo.

Khổ qua thường:

• Dễ trồng, năng suất cao: Khổ qua thường được trồng phổ biến trong vườn nhà, cho năng suất cao và dễ chăm sóc.
• Giá thành rẻ: So với khổ qua rừng, khổ qua thường có giá thành rẻ hơn và dễ dàng tìm mua ở các khu chợ, siêu thị.
• Vị đắng nhẹ: Khổ qua thường có vị đắng nhẹ, dễ ăn và phù hợp với khẩu vị của nhiều người.
• Ít hạt: Khổ qua thường có ít hạt hơn so với khổ qua rừng, giúp tiết kiệm thời gian chế biến.

Khổ qua rừng:

• Thành phần dinh dưỡng cao: Khổ qua rừng được đánh giá là có hàm lượng vitamin C, chất xơ, protein và các khoáng chất cao hơn so với khổ qua thường.
• Vị đắng đậm: Khổ qua rừng có vị đắng đậm, đặc trưng, thường được sử dụng để chế biến các món ăn thanh mát, giải nhiệt.
• Nhiều hạt: Khổ qua rừng có nhiều hạt hơn so với khổ qua thường.
• Giá thành cao: Do nguồn cung cấp hạn chế, khổ qua rừng thường có giá thành cao hơn so với khổ qua thường.

Bên cạnh một số thành phần hàm lượng dinh dưỡng cao, khổ qua rừng còn chứa chất chống oxy hóa, chống lại các gốc tự do trong cơ thể có khả năng gây hại.

Do vậy từ ngày xưa, trong Đông y đã khẳng định khổ qua rừng là một dược liệu tự nhiên quý hiếm mang đến nhiều công dụng sức khỏe cho con người. Tùy theo nhu cầu tác dụng của khổ qua rừng và mục đích sử dụng mà chúng ta có thể chọn phần bất kỳ như thân cây, lá, hoa, quả của khổ qua rừng.

Ai có thể dùng được khổ qua rừng

Lợi ích của khổ qua rừng trị bệnh bằng cây mướp đắng là phương pháp đặc biệt tốt với những đối tượng sau đây:

• Những người bệnh bị ung thư và ung bướu.
• Những người hay bị tình trạng rôm sảy, mụn nhọt.
• Những người đã và đang trong tình trạng táo bón lâu ngày.
• Những người có các độc tố trong cơ thể, có thể dẫn đến suy gan, suy thận và các bệnh liên quan.
• Những người có huyết áp thường xuyên không ổn định.

Điều gì cần lưu ý khi sử dụng khổ qua rừng

• Phụ nữ đang trong thời kỳ mang thai và sau sinh. Bởi khổ qua rừng có thể gây ra những tác hại xấu cho cơ thể như kích thích sẩy thai, có thể gây ra những ảnh hưởng cho sữa mẹ và trẻ sơ sinh.
• Đối với những người bị bệnh về hệ tiêu hoá hoặc có hệ tiêu hóa kém, nếu ăn khổ qua rừng có khả năng dẫn đến các căn bệnh về dạ dày, tiêu chảy,..
• Những người thường xuyên bị hạ huyết áp, hạ đường huyết. Không nên sử dụng, tránh dẫn đến các hiện tượng như huyết áp thấp, đau đầu, chóng mặt, thậm chí có thể gây hôn mê.

Khi muốn sử dụng khổ qua rừng để chữa bệnh hoặc cho trẻ, trước tiên cần tham khảo ý kiến bác sĩ và tránh những người có những căn bệnh trên. Bên cạnh đó, chúng ta cần kiên trì vì tuỳ thuộc vào cơ địa của mỗi người mà bài thuốc sẽ phát huy tác dụng nhanh hoặc chậm.

Bài thuốc quý trị bệnh từ khổ qua rừng

Theo Tạp Chí Đông Y, khổ qua rừng vừa có thể đem chế biến thành các món ăn ngon hàng ngày. Việc sử dụng máy sấy nông sản nhiệt độ thấp hiệu quả cao làm trà hoặc sắc nước uống (lưu ý là không thay nước uống) để hỗ trợ điều trị một số bệnh và Khổ qua rừng tăng cường miễn dịch như:

• Cách sử dụng khổ qua rừng hỗ trợ điều trị bệnh viêm gan B, C, bệnh tim mạch: Hãm 10 gram khổ qua trong 10 phút rồi sử dụng hàng ngày. Mỗi ngày uống 1 ly lúc còn ấm.
• Chống lại tác nhân gây ung thư: Sắc nước uống hoặc hãm trà từ khổ qua rừng đã được sấy khô, uống hoặc chế biến thành các món ăn hằng ngày.
• Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường: dùng 10g quả tươi đem chế biến cho người bệnh ăn thêm sau mỗi bữa ăn. Ngày sử dụng 3 lần sau mỗi bữa ăn, sẽ giúp giảm lượng đường huyết trong cơ thể một cách đáng kể.

Tổng kết

Với các công dụng tuyệt vời mà khổ qua rừng mang lại, chắc chắn bạn đọc đã bỏ thêm vào túi của mình một loại thực phẩm để chế biến cho món ăn của gia đình thêm đa dạng hơn. Nhưng cũng đừng quên những lưu ý và hãy cân nhắc lượng sử dụng hàng ngày, vì dùng quá nhiều trong một ngày cũng không tốt cho cơ thể.

Hy vọng với những thông tin được chia sẻ trên sẽ giúp các bạn phân biệt được khổ qua rừng và khổ qua thường. Các công dụng của khổ qua rừng cũng như những lưu ý khi sử dụng khổ qua rừng, để có thể lựa chọn được loại thực phẩm phù hợp với nhu cầu của gia đình mình. Cảm ơn bạn đọc

Bài viết cùng lĩnh vực:

Lợi ích việc sấy hoa quả bằng máy sấy
Phương pháp làm hoa quả sấy
Tại sao sử dùn máy sấy thực phẩm công nghiệp